Γιατί οι τιμές της σοκολάτας ενδιαφέρουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται ταχύτερα από τον μέσο όρο του πληθωρισμού στην ευρωζώνη.
Η αύξηση των τιμών των τροφίμων έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στα νοικοκυριά της Ευρωζώνης, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Ενώ ο συνολικός πληθωρισμός έχει ομαλοποιηθεί και βρίσκεται κοντά στον μεσοπρόθεσμο στόχο της ΕΚΤ του 2%, ο πληθωρισμός των τροφίμων «από το 2022 είναι σαφώς ξεχωριστός και επίμονος», ανέφερε η κεντρική τράπεζα σε πρόσφατη ανάρτησή της.
Πάνω από 40% οι αυξήσεις στα τρόφιμα σε μια 10ετία
Σύμφωνα με την έκθεση, οι καταναλωτές πληρώνουν περίπου ένα τρίτο περισσότερο από ό,τι πριν από την πανδημία COVID-19 για να βάλουν φαγητό στο τραπέζι. Η τράπεζα πρόσθεσε ότι οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από 40% από το 2015, επηρεάζοντας τις αποφάσεις της ΕΚΤ σχετικά με τα επιτόκια.
Ο πληθωρισμός έχει σταθεροποιηθεί σημαντικά στην ευρωζώνη, μειώνοντας από το υψηλό επίπεδο του 10,6% τον Οκτώβριο του 2022 στο 2% πρόσφατα. Ωστόσο, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του πίνακα αποτελεσμάτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους καταναλωτές, ένας στους τρεις ανθρώπους ανησυχεί για το αν θα μπορεί να αγοράσει τα τρόφιμα που προτιμά.
Η ΕΚΤ σημειώνει ότι οι τιμές των τροφίμων έχουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία για τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα, όπου τα έξοδα για τρόφιμα καταλαμβάνουν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους.
Και η αύξηση των τιμών των τροφίμων δεν πρόκειται να επιβραδυνθεί σύντομα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΚΤ.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι τιμές του βόειου κρέατος, των πουλερικών και του χοιρινού κρέατος έχουν αυξηθεί κατά 38-44% από το 2015. Η ΕΚΤ σημειώνει ότι τα προϊόντα αυτά κοστίζουν πάνω από 30% περισσότερο σε σχέση με το τέλος του 2019. Τα τελευταία έξι χρόνια, το γάλα, το βούτυρο, ο καφές, το ελαιόλαδο, το κακάο και η σοκολάτα έχουν γίνει ιδιαίτερα ακριβά.
Η αύξηση των τιμών των τροφίμων στην Ευρώπη εξηγείται εν μέρει από την άνοδο των τιμών της ενέργειας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Η αύξηση των εισοδημάτων, σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο, έχει επίσης αυξήσει τη ζήτηση, οδηγώντας σε άνοδο των τιμών των τροφίμων. Εν τω μεταξύ, τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν όλο και πιο ανησυχητικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες. Οι ξηρασίες στην Ισπανία έχουν επηρεάσει σοβαρά τις τιμές του ελαιόλαδου, ενώ ο καφές και το κακάο έχουν γίνει πολύ πιο ακριβά μετά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε βασικές χώρες εξαγωγής, όπως η Γκάνα και η Ακτή του Ελεφαντοστού.
Αυτά τα φαινόμενα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή «γίνονται όλο και πιο συχνά και μπορούν να διαταράξουν σοβαρά τις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων», σύμφωνα με την ΕΚΤ.
Η αγορά τροφίμων είναι αδιαπραγμάτευτη και, ως εκ τούτου, οι τιμές των τροφίμων έχουν μεγαλύτερη σημασία για τις αντιλήψεις και τις προσδοκίες σχετικά με τον πληθωρισμό, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την ΕΚΤ προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών.
Ο στόχος της κεντρικής τράπεζας για τον πληθωρισμό, ο οποίος είναι 2% στην ευρωζώνη, αναφέρεται στον δείκτη τιμών HICP. Ο δείκτης αυτός μετρά τη μεταβολή των τιμών ενός τυπικού καλαθιού καταναλωτικών αγαθών, ενέργειας, υπηρεσιών, καταναλωτικών αγαθών και τροφίμων.
Ο πληθωρισμός των τιμών των τροφίμων στην ευρωζώνη είναι επί του παρόντος ο υψηλότερος μεταξύ των τεσσάρων κατηγοριών, καθώς ανέρχεται σε 3,2%. Και οι αυξήσεις των τιμών των τροφίμων σταθμίζονται σε περίπου 20% στον δείκτη τιμών HICP, περισσότερο από το διπλάσιο του συντελεστή στάθμισης που δίνεται, για παράδειγμα, στην ενέργεια.
Όταν οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται, συμπεριλαμβανομένων των τιμών της σοκολάτας, του καφέ και του ελαιόλαδου, έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στον πληθωρισμό και στη νομισματική πολιτική που τον περιβάλλει, σε σύγκριση με τις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας.
